De Nederlandse luchtkwaliteit is de laatste decennia sterk verbeterd. Dit is te danken aan allerlei maatregelen op Europese, landelijke en regionale schaal. Ook in de FoodValley-regio voldoen we aan allerlei wettelijke waarden en normen voor luchtkwaliteit. We weten echter ook dat een nog betere luchtkwaliteit ook beter is voor de gezondheid van de mensen. ICR3ATE participeert in een project van de gemeente Ede om nog meer inzicht te krijgen in de lokale luchtkwaliteit.
Fijnstof is een goede indicator als het gaat om gezonde lucht. Bronnen van fijnstof zijn industrie, het verkeer, (particuliere) houtkachels en veehouderij. Nog steeds wordt gezamenlijk gewerkt aan vermindering van uitstoot vanuit deze bronnen.
Als we onze regio vergelijken met andere regio’s, dan valt op dat we te maken hebben met een hogere concentratie van PM10 (fijn stof) dan elders. Die lokale verhoging heeft te maken met lokale bronnen. Een belangrijke lokale bron voor fijnstof in onze regio is de pluimveehouderij. Door eisen aan dierenwelzijn kunnen de kippen tegenwoordig veel scharrelen. Dat levert echter extra veel fijnstof op. Dat is niet goed voor de bewoners van het gebied én de kippen zelf. Daarom werken de pluimveehouders, onderwijs- en kennisinstellingen de gemeenten in regio FoodValley sinds 2016 samen om de uitstoot van fijnstof terug te brengen. Daarbij zetten ze samen een stapje extra, om een betere luchtkwaliteit te krijgen.
In de gemeente Ede worden bijvoorbeeld hogere eisen gesteld aan pluimveehouders die willen uitbreiden. De gemeente vraagt hen zoveel mogelijk maatregelen te nemen – mits haalbaar en betaalbaar – die de fijnstofuitstoot terugdringen. Niet alleen bij nieuwe stallen, maar ook bij bestaande stallen. Daarmee is de afgelopen jaren dertig procent minder fijnstof uitstoot bereikt.
De gemeente wil graag nog meer inzicht in de lokale luchtkwaliteit. Met de opkomst van goedkopere sensoren voor fijnstof is het nu ook mogelijk om meer details en inzicht te krijgen in trends. Dit helpt de gemeente en het RIVM om de lokale luchtkwaliteit beter in kaart te brengen. Ede wil graag samen experimenteren met sensoren en ontdekken wat je met de data wel en niet kan. De aftrap daarvoor was tijdens een themabijeenkomst op 29 januari 2019 in Ede.
Rol en bijdrage van ICR3ATE
Wij ondersteunen dit project met een aantal specifieke bijdragen:
- Het zijn van een technisch contactpunt voor degene die een fijnstof sensor device hebben gekocht of zelfgemaakt en tegen technische hindernissen aanlopen
- Het maken en leveren van de fijnstof devices (tot een mogelijke omvang van 500 stuks voor de Regio FoodValley)
- Het (mede) organiseren van bouwavonden om zelf met bouwkit een kant en klaar device te maken
Benodigde technieken
Voor de start van het project wordt er sterk geleund op bestaande en bewezen technieken van Luftdaten uit Duitsland.
Concreet wordt de volgende technieken ingezet voor het meten van fijnstof:
- NodeMCU (is ESP8266)
- Nova SDS011 High Precision Laser Dust Sensor
- DHT22 voor temperatuur en luchtvochtigheid
- Arduino s/w Open Source
- WLAN / Internet connectie voor datacollectie via Luftdaten
- Enkele mechanische toevoegingen voor het in elkaar zetten van het geheel
Toekomstige mogelijkheden
Binnen de Regio FoodValley worden gewerkt aan een plan voor het idee van een eigen datahub. Deze datahub kan een verbindende rol spelen in het combineren van verschillende Open Data bronnen. Het idee is om deze fijnstof data niet alleen via Luftdata, terecht te laten komen bij het RIVM, maar ook door er op regionale niveau waarde mee te creëren specifiek voor de Regio Food Valley. Het project is nu gestart als een Gemeente Ede initiatief. Maar de initiatiefneemster heeft de wens om het op te schalen naar een hoger Regio Food Valley niveau.